Türk Ceza Kanunu’nun 27. maddesi, meşru savunma veya zorunluluk hali gibi ceza sorumluluğunu ortadan kaldıran durumların sınırlarının aşılması hâlini düzenler.

Buna göre kişi, bu nedenlerin sınırlarını kasten ya da takdir edilebilir bir heyecan, korku veya panik sonucu aştığında, ceza sorumluluğu farklı şekilde değerlendirilir.

Madde Metni – TCK 27

TCK 27/1 – Kasten Sınırın Aşılması

Meşru savunma, zorunluluk hali gibi durumların varlığına rağmen, kişi bu sınırları bilerek ve isteyerek (kasten) aşıyorsa, artık koruma kalkanı kalkar ve ceza sorumluluğu doğar.

Örnek:
Bir hırsız size zarar vermeden kaçmaya çalışırken, siz onu silahla vurursanız, meşru savunma sınırını kasten aşmış sayılırsınız.

TCK 27/2 – Heyecan, Korku veya Panikle Sınırın Aşılması

Ancak kişi, ani bir korku, yoğun heyecan veya panik nedeniyle bu sınırları aşıyorsa, kanun daha anlayışlı davranır:
“Ceza verilmez veya verilecek cezada indirim yapılabilir.”

Bu durum, özellikle aniden gelişen olaylarda saldırıya uğrayan kişinin verdiği tepkinin ölçüsüz olabileceği varsayımıyla düzenlenmiştir.

Örnek:
Gece evinize biri camdan girmeye çalıştığında panikleyip sert şekilde müdahale ettiğinizde, bu tür bir sınır aşımı TCK 27/2 kapsamına girebilir.

Kısaca Ne Anlama Geliyor?

• Kişi meşru savunma hakkını kullanırken, korku veya panik içinde aşırı güç kullanabilir.
• Bu sınır aşımı bilinçli şekilde değilse, cezai sorumluluk ortadan kalkar.
• Eğer kişi sınırı bilerek ve isteyerek aşıyorsa, ceza indirimi uygulanabilir.

Uygulamada Örnek Durumlar

Yargıtay Kararı – Örnek

Yarg. 1. CD 2019/7124 E., 2020/4385 K.
“Sanığın kendisine kesici aletle saldıran kişiye bıçakla karşılık vermesi sırasında meydana gelen ölüm olayında, korku ve telaşla hareket ettiği sabit olduğundan, meşru savunmada sınırın kast olmaksızın aşıldığı kabul edilerek ceza verilmemesi gerekir.”

Sık Sorulan Sorular (FAQ)

Saldırıya uğrarken aşırı güç kullanırsam ne olur?

Eğer ani geliştiyse ve panikle olduysa, ceza verilmez (TCK 27/1).

“Kastla sınır aşımı” ne demektir?

Kişi, meşru savunmayı bahane ederek bilinçli olarak fazladan zarar verirse, bu durumda ceza indirimi uygulanabilir (TCK 27/2).

Hangi durumlarda bu madde uygulanmaz?

Meşru savunma ya da zorunluluk hali yoksa, sınır da yoktur. Bu madde yalnızca hukuka uygunluk nedenlerinin varlığı hâlinde geçerlidir.

Sonuç Olarak:

• Meşru savunma ve zorunluluk hali sırasında kişi heyecan, korku veya panik ile aşırı bir eylemde bulunursa, kast yoksa ceza verilmez.
• Kast varsa ama meşru savunma sınırına yakınsa, cezada indirim uygulanır.
• Bu madde, insan psikolojisinin olağan dışı durumlarda vereceği refleksleri dikkate alır

Av. Engin Kara ile Hukuki Destek Alın

Meşru savunma veya zorunluluk hali gibi durumlarda sınırın aşılıp aşılmadığı, çoğu zaman olayın yorumuna ve delillere bağlıdır. Panik anında yapılan bir eylemin ceza mı gerektirdiği yoksa affedilebilir mi olduğu, ancak etkili bir hukuki savunmayla netleştirilebilir. Bu süreçte doğru hukuki destek almak için Av. Engin Kara ile iletişime geçebilirsiniz.