Türk Ceza Kanunu’na göre bir kişinin, üstsoyu, altsoyu, eşi, boşandığı eşi veya kardeşini kasten öldürmesi, kasten öldürmenin nitelikli hali olarak değerlendirilir ve bu durumda ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilir.
Kanun Metni – TCK 82/1-d
“Madde 82 – Kasten öldürme suçunun;
d) Üstsoya, altsoya, eşe, boşandığı eşe veya kardeşe karşı işlenmesi halinde, Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükmolunur.”
Kavramların Tanımı
| Kavram | Açıklama |
|---|---|
| Üstsoy Altsoy Eş Boşanılan eş Kardeş |
Failin annesi, babası, dedesi, ninesi Failin çocuğu, torunu Resmi nikahlı evlilik birliği devam eden eş Mahkeme kararıyla boşanılmış kişi (resmî boşanma yeterli) Anne-baba bir, sadece anne bir veya sadece baba bir kardeşler dahil |
Bu Maddenin Amacı Nedir?
Aile içi şiddetin ve cinayetlerin önüne geçmek
Toplumda en kutsal sayılan bağ olan “aile bağının” korunması
Mağdurun faille yakın ilişkisinden kaynaklanan savunmasızlığa karşı cezai caydırıcılık sağlamak
Örnek Olaylarla Açıklama
Örnek 1 – Baba Oğul Cinayeti:
Oğlu, babasıyla tartıştıktan sonra onu öldürür.
→ TCK 82/1-d uygulanır, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilir.
Örnek 2 – Boşandığı Eşi Öldürme:
Sanık, 2 yıl önce boşandığı eşini sokakta takip edip bıçakla öldürür.
→ TCK 82/1-d kapsamındadır.
Örnek 3 – Kardeşi Öldürme:
Fail, miras anlaşmazlığı sebebiyle öz kardeşini vurur.
→ Yine bu maddeye göre cezalandırılır.
Yargıtay Kararından Örnek
“Sanığın boşandığı eşi ile uzun süredir iletişim kurmaya çalıştığı, olay günü onu araçla takip ettiği ve öldürdüğü anlaşılmaktadır. Eylemin, boşanılan eşe karşı gerçekleştirilmiş olması nedeniyle TCK 82/1-d kapsamında değerlendirilmesi gerekir.”
— Yarg. 1. Ceza Dairesi, 2022/3133 E., 2023/1104 K.
Diğer Nitelikli Hallere Göre Ayırıcı Özellik
| Nitelikli Hal | Farklılık |
|---|---|
| Tasarlayarak Öldürme Canavarca Hisle Üstsoya veya altsoya karşı |
Failin plan yapması gerekir Vahşet veya eziyet unsuru gereklidir Akrabalık bağı tek başına yeterlidir, ek unsur aranmaz |
Sık Sorulan Sorular (FAQ)
Fail, boşandığı eşini yıllar sonra öldürürse bu madde yine uygulanır mı?
Evet. Resmî boşanma gerçekleşmiş olsa da “boşanılan eş” kavramı geçerlidir.
Akrabalık bağı resmi değilse (örneğin imam nikâhlı eş) bu madde uygulanır mı?
Hayır. Yalnızca resmi evlilik ve kan bağına dayalı akrabalık esas alınır.
Bu suçta haksız tahrik indirimi yapılabilir mi?
İstisnai olarak evet. Ancak haksız tahrik çok açık biçimde ispatlanmalıdır.
