Önalım hakkı (şuf’a), hisseli taşınmazlarda bir paydaşın, hissesini üçüncü kişiye satması halinde, diğer paydaşlara öncelikli alım hakkı tanıyan yasal bir haktır.
Amaç, taşınmaz üzerindeki ortaklık yapısını korumak, dışarıdan yabancı birinin ortaklığa girmesini engellemektir.
Hukuki Dayanak
Önalım (Şufa) Davası Ne Zaman Açılır?
| Koşul | Açıklama |
|---|---|
| Taşınmaz hisseli olmalı Paydaş hissesini 3. kişiye satmış olmalı Satış resmi senetle ve tapuda yapılmış olmalı Davacı, satıştan haberdar olduktan sonra 3 ay içinde dava açmalı Her halükarda satıştan itibaren 2 yıl geçmeden dava açılmalı |
Müşterek (paylı) mülkiyet bulunmalı Bağış, devir veya miras değil; gerçek satış Gayriresmi satışlar bu hakka tabi değildir Mutlak hak düşürücü süredir! Maksimum yasal sınırdır |
Ne Zaman Kullanılır?
Bu durumda diğer hissedarlar, belirli süreler içinde önalım hakkını kullanarak satın alma davası açabilir.
Süre Sınırlamaları
Bu süreler içinde dava açılmazsa önalım hakkı düşer.
Önalım Hakkının Kullanılamayacağı Durumlar
Örnek Durum
Üç kardeşin paylı olarak sahip olduğu bir arsa vardır. Kardeşlerden biri, hissesini komşuya satmıştır. Diğer iki kardeş, bu kişiyi ortak olarak görmek istemediği için önalım hakkını kullanarak satışın iptali ve payın kendilerine devri için dava açar.
Yargıtay Kararı – Örnek:
Yarg. 14. HD 2020/4523 E., 2021/2432 K.
“Davalı paydaş, hissesini tapuda satış olarak devretmiş, davacı yasal süresi içinde önalım hakkını kullanmıştır. Bedel mahkeme veznesine yatırılmış, tapunun iptali ve davacı adına tesciline karar verilmiştir.”
Sık Sorulan Sorular (FAQ)
Önalım hakkı tapuya şerh edilebilir mi?
Hayır. Bu hak kanuni bir haktır, şerh gerektirmez.
Dava ne kadar sürer?
Yaklaşık 6 ay – 1 yıl. Ancak itirazlar, bilirkişi raporlarıyla süreç uzayabilir.
Bedel artarsa ya da eksik gösterildiyse ne olur?
Mahkeme emsal satışlara bakarak gerçek bedeli tespit edebilir.
Hisseyi alan kişi satmak istemezse?
Bu dava mülkiyet devri zorunluluğu doğurur; ret şansı yoktur.
Tüm paydaşlar aynı anda dava açmalı mı?
Hayır. Her paydaş kendi hakkını bireysel olarak kullanabilir.
Sonuç Olarak:
Av. Engin Kara ile Hukuki Destek Alın
Şuf’a hakkının kullanımı ciddi süre ve usul kurallarına tabidir. Bu hakkın doğru zamanda kullanılmaması, geri dönüşü olmayan hak kayıplarına neden olabilir. Bu süreçte doğru hukuki destek almak için Av. Engin Kara ile iletişime geçebilirsiniz.
