Muvazaa, görünüşte geçerli bir işlem yapılmış gibi gösterilip, aslında farklı bir amaç güdülerek yapılan danışıklı işlemdir. Mirasçılar arasında en yaygın olan türü ise muris muvazaasıdır: Miras bırakan kişi, bir taşınmazı satış gibi gösterip aslında bağışlamışsa, diğer mirasçılar bu işlemin iptalini isteyebilir.

Bu tür davalarda amaç, gerçek iradeyi ortaya çıkarmak ve tapuda yapılan aldatıcı işlemin iptalini sağlamaktır.

Hukuki Dayanak

• Türk Medeni Kanunu m. 1025
• Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararları (1. HD, 1984/3 E. 1985/2 K.)

Muris Muvazaası Davasının Koşulları

Yargıtay'a Göre Muvazaa Tespiti İçin Önemli Kriterler:

• Satış bedeli ödenmemişse
• Alıcı, miras bırakanın diğer çocuklarından biri ise
• Satıştan sonra taşınmazı hâlâ murisin kullanması
• Satış sonrası da alıcıdan kira alınmaması
• Söz konusu satışın mantıklı bir ekonomik gerekçesinin olmaması

Bu ipuçları, işlemin gerçek anlamda bağış olduğunu ortaya koyar.

Ne Zaman Muvazaa Davası Açılır?

• Miras bırakan, malını mirasçılardan saklamak için bir yakınına satış gibi göstererek devrettiyse
• Görünüşte yapılan satışın bedeli hiç ödenmemişse
• Taraflar aralarında aslında başka bir anlaşma yapmış ancak başka türlü göstermişlerse
• Emanet, inanç, güven ilişkisi kötüye kullanılmışsa

Bu durumlarda tapunun iptali ve mirasçılar adına tescili için muvazaa davası açılır.

Muvazaa Davasında Kimler Taraf Olur?

• Davacı: Mirasçılar veya hakkı ihlal edilen diğer kişiler
• Davalı: Tapuda malik olarak görünen kişi veya onun mirasçıları
• Dava, yeni malik kötü niyetliyse ona karşı da açılabilir.

Örnek Senaryo:

Bir baba, tapulu evini oğlu Mehmet'e “satar” gibi gösterir. Tapuda satış yapılmıştır ama Mehmet babasına para ödemez. Baba ölene kadar da evde yaşamaya devam eder. Diğer çocuklar bu durumu miras hakkının gaspı olarak görür.
→ Muris muvazaası nedeniyle tapu iptali ve tescil davası açabilirler.

Yargıtay Kararından Alıntı

Yarg. 1. HD 2020/1234 E., 2021/5678 K.

“Dava konusu taşınmaz muris tarafından davalıya satış gösterilerek devredilmiş, ancak bedel ödenmemiş ve muris yaşamı boyunca taşınmazı kullanmaya devam etmiştir. Tapu iptali ve tescil kararı hukuka uygundur.”

Sık Sorulan Sorular (FAQ)

Muvazaa davası açmak için süre var mı?

Hayır. Bu dava, zamanaşımına tabi değildir. Miras bırakan öldükten sonra her zaman açılabilir.

Satış görünümünde bağış ispatlanabilir mi?

Evet. Tanık, belge, tapu kayıtları, ödeme izi yokluğu, bilirkişi raporu gibi delillerle ispatlanabilir.

Mirasçılardan biri bu davayı açabilir mi?

Evet. Yasal mirasçılar bireysel olarak veya birlikte bu davayı açabilir.

Davayı kazanırsam ne olur?

Satış işlemi iptal edilir. Tapu, murisin mirasçıları adına paylı olarak yeniden tescil edilir.

Sonuç Olarak:

• Muvazaa davası, özellikle mirastan mal kaçırma durumlarında mirasçıların hakkını koruyan güçlü bir hukuki yoldur.
• Tapuda satış gibi görünen ama gerçekte bağış olan işlemler iptal edilebilir.
• Mahkeme, niyet ve ekonomik gerçeklik üzerinden karar verir.
• Yargıtay kararları, muris muvazaası davalarında belirleyici bir kriterdir.
• Dava kazanıldığında, taşınmaz eski malik adına (muris) döndürülür ve sonra mirasçılar adına tescil edilir.

Av. Engin Kara ile Hukuki Destek Alın

Muvazaa davaları, hem miras hukuku hem de borçlar hukuku yönünden karmaşık süreçler içerebilir. Hak kaybına uğramamak ve doğru bir stratejiyle hareket etmek için uzman desteği önemlidir. Bu süreçte doğru hukuki destek almak için Av. Engin Kara ile iletişime geçebilirsiniz.