TCK madde 25/1’e göre:
“Gerek kendisine gerek başkasına ait bir hakka yönelmiş haksız bir saldırıyı defetmek amacıyla yapılan zorunlu fiil, ceza sorumluluğunu kaldırır.”

Bu düzenleme, halk arasında “nefsi müdafaa” olarak da bilinir. Kişi, kendini ya da başkasını saldırıdan korumak için karşı fiilde bulunduğunda cezalandırılmaz.

TCK 25/1 – Hukuki Kapsam

Meşru Savunmanın Şartları:

Örnek Durumlar

• Evine hırsız giren kişinin saldırgana müdahale etmesi
• Sokakta bıçakla saldırıya uğrayan birinin kendini savunması
• Yakınını döven kişiye engel olmak için fiili müdahalede bulunulması

ÖNEMLİ: Saldırı sona ermişse, artık meşru savunmadan söz edilemez. O noktadan sonra yapılan fiil cezalandırılır.

Zorunluluk Hali Nedir?

Zorunluluk hali, kişinin kendisinin veya başkasının canına ya da malına yönelik bir tehlikeden kurtulmak için, başka bir hukuki değere zarar vermek zorunda kalmasıdır.

Örnek:

• Bir ormanda kaybolup aç kalan kişinin, başkasının evine girip yiyecek alması
• Yangından kaçarken birinin camını kırarak sığınması

Bu tür durumlarda kusur bulunmaz, çünkü kişi başka bir çare kalmadığı için harekete geçmiştir.

Yargıtay Kararı – Örnek

Yarg. 1. CD 2020/3456 E., 2021/745 K.
"Sanığın eşinin kendisine kesici aletle saldırması üzerine eşini itmesi neticesinde yaralanma meydana gelmiş; saldırının güncelliği ve savunmanın zorunluluğu sabit olduğundan meşru savunma hükümlerinin uygulanması gerekir..."

Sık Sorulan Sorular (FAQ)

Meşru savunmada orantı aşılırsa ne olur?

Sınır aşımı varsa, mahkeme bunu değerlendirir. “Heyecan, korku veya telaş nedeniyle sınır aşıldıysa” (TCK 27), ceza verilmeyebilir.

Zorunluluk halinde verilen zarar nasıl değerlendirilir?

Eğer tehlikeden başka türlü kurtulmak mümkün değilse, ceza verilmez.

Meşru savunma sadece cana yönelik saldırılar için mi geçerlidir?

Hayır. Mal, namus, vücut bütünlüğü gibi her tür hakka yönelik saldırılarda geçerlidir.

Sonuç Olarak:

• Meşru savunma, saldırıya uğrayan kişinin hakkını korumak için yaptığı zorunlu müdahaledir.
• Zorunluluk hali, başka bir değer zarar görmeden kişinin kendini kurtaramayacağı durumları kapsar.
• Her iki hal de cezai sorumluluğu kaldırır.
• Önemli olan orantı, güncellik ve zorunluluk kriterlerinin oluşmasıdır.

Av. Engin Kara ile Hukuki Destek Alın

Meşru savunma veya zorunluluk hali çoğu zaman olayın yorumuna bağlıdır. Savcılık ve mahkeme, eylemin orantılı olup olmadığını, kişinin amacını ve davranış şeklini detaylı olarak değerlendirir. Yanlış beyanlar, ağır cezalarla sonuçlanabilir.

Bu süreçte doğru hukuki destek almak için Av. Engin Kara ile iletişime geçebilirsiniz.