Failin bir kişiye zarar verdiği olayda, ceza hukukunda üç farklı değerlendirme yapılabilir:
Bunların her biri, failin kastı (niyeti), hareket tarzı, kullanılan araç, yaralama şekli ve neticesi dikkate alınarak ayrılır.
Tanımlar ve Kanuni Dayanaklar
Suç Türü | Tanım | Madde |
---|---|---|
Kasten öldürme Öldürmeye teşebbüs Kasten yaralama |
Bir insanı kasten hayatından etmek Öldürme kastıyla hareket edilip neticenin meydana gelmemesi Mağdurun vücuduna veya sağlığına zarar verme kastı |
TCK 81 TCK 81 + 35 TCK 86 |
Kasten Öldürme (TCK 81)
Failin, bir insanı öldürme kastıyla hareket edip, ölüm sonucunu gerçekleştirmesi halinde söz konusudur.
Örnek: Bıçakla saldırdığı kişi olay yerinde hayatını kaybeder → Kasten öldürme suçu oluşur.
Öldürmeye Teşebbüs (TCK 35 ile birlikte TCK 81)
Failin öldürme amacıyla eylemde bulunmasına rağmen, ölüm neticesi gerçekleşmemişse, bu durumda öldürmeye teşebbüs söz konusu olur.
Koşulları:
1. Suçun icrasına başlanmış olması (eylem başlamış olmalı),
2. Elverişli araçla yapılması (örneğin kurusıkı değil, gerçek silahla),
3. Failin öldürme kastı taşıması,
4. Ancak dış bir sebeple ölümün gerçekleşmemesi gerekir.
Örnek: Tabanca ile ateş eder fakat hedef şaşar veya yaralanan kişi hastanede kurtarılır → Öldürmeye teşebbüs.
Kasten Yaralama (TCK 86)
Eylem sonucunda mağdur hayatını kaybetmemiş, failin de öldürme kastı bulunmamışsa, bu durumda yalnızca kasten yaralama suçu oluşur.
Örnek: Aralarındaki kavga sırasında fail, öfkeyle mağduru itekler, mağdur yere düşer ve kolu kırılır → Kasten yaralama.
Karşılaştırmalı Tablo
Kriter | Kasten Öldürmeye Teşebbüs | Kasten Yaralama |
---|---|---|
Kast (amaç) Araç Mağdurun durumu Failin davranışı Ceza |
Öldürmek Ölüm meydana getirmeye elverişli (bıçak, silah vs.) Ölüm meydana gelmedi ama hayati tehlike oluşabilir Vital organlara, hayati yerlere yönelik saldırı Ağırlaştırılmış hapis (yarım oranında) |
Yaralamak Genellikle daha basit araçlar Vücut sağlığı bozulmuş olabilir Daha sınırlı, öldürmeye yönelik olmayan fiil 1 yıldan 3 yıla kadar hapis (basit yaralama hariç) |
Kasten Öldürme Suçunda Teşebbüsün Uygulanması (TCK 35)
Bir suçun başlanıp tamamlanamaması durumunda devreye girer.
Örneğin kişi silahıyla ateş eder ama hedefini vuramaz ya da vurur ama ölüm gerçekleşmez → teşebbüs.
Cezası:
İşlenmeye teşebbüs edilen suçun cezası, failin kast derecesine ve olayın gerçekleşme boyutuna göre 1/4 ila 3/4 oranında indirimli uygulanır.
Yargıtay Kararlarından Örnekler
Kasten Öldürmeye Teşebbüs
“Sanığın bıçakla mağdurun göğüs kafesine doğru defalarca saplamaya çalıştığı, mağdurun hayati tehlike geçirdiği anlaşılmış olup, olay kasten öldürmeye teşebbüs suçunu oluşturur.”
– Yarg. 1. CD, 2018/3654 E., 2019/1745 K.
Kasten Yaralama
“Sanığın elindeki çekiçle mağdura bir kez baş bölgesine vurduğu, mağdurun hayati tehlike geçirmediği, failin öldürme kastı bulunmadığı anlaşıldığından eylem kasten yaralama suçunu oluşturur.”
– Yarg. 3. CD, 2020/2731 E., 2021/1103 K.
Sık Sorulan Sorular (FAQ)
Mağdur ölmezse suç yaralama mı sayılır?
Hayır. Eğer öldürme kastı varsa, mağdur ölmemiş olsa bile öldürmeye teşebbüs suçu oluşur.
Kast nasıl anlaşılır?
Failin beyanı, saldırı şekli, kullanılan araç ve mağdurun vücudundaki yaralanmalar incelenerek değerlendirilir.
Failin "öldürmek istemedim" demesi yeterli mi?
Hayır. Mahkeme objektif unsurlar üzerinden değerlendirme yapar.
Basit bir bıçak darbesi de teşebbüs sayılır mı?
Eğer bıçak darbesi hayati organa yönelmişse, bu öldürme kastını gösterebilir.
Sonuç Olarak:
Av. Engin Kara ile Hukuki Destek Alın
Öldürme kastının varlığı, olayın bütününe bakılarak belirlenir. Küçük bir detay dahi failin ceza miktarını ciddi şekilde etkileyebilir. Bu nedenle ceza hukuku alanında uzman bir avukattan profesyonel destek almak hayati önem taşır. Bu süreçte doğru hukuki destek almak için Av. Engin Kara ile iletişime geçebilirsiniz.