Kasten öldürme, yalnızca aktif eylemlerle değil; ihmal yoluyla, yani gereken müdahaleyi yapmayarak da işlenebilir. Türk Ceza Kanunu’na göre bu durumda fail, ağırlaştırılmış müebbet veya müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.
TCK 83 – Kanun Metni
“Madde 83 – Kasten öldürme suçunun ihmali davranışla işlenmesi hâlinde, kişi hakkında müebbet hapis cezasına hükmolunur. Ancak kişinin bu sonucu önlemek hususunda hukuki bir yükümlülüğünün bulunması gerekir. Eğer suç ağırlaştırılmış hâlde işlenmişse, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilir.”
İhmali Davranışın Unsurları
| Unsur | Açıklama |
|---|---|
| İhmal (eylemsizlik) | Fail, yapması gereken bir şeyi yapmaz: “müdahale etmez, engellemez, yardım etmez” |
| Hukuki yükümlülük | Failin, mağdura karşı özel bir yükümlülüğü olması gerekir (örneğin ebeveyn, doktor, öğretmen) |
| Önleme imkânı | Fail, mağdurun ölümünü engelleyebilecek imkâna sahip olmasına rağmen bunu yapmaz |
Örnek Olaylarla Açıklama
Örnek 1 – Anne-Babanın Bebeğini Ölüme Terketmesi:
Anne, bebeğini soğukta sokağa bırakır. Bebeğin öleceğini öngördüğü hâlde geri dönmez.
→ İhmali davranışla kasten öldürme – TCK 83
Örnek 2 – Doktorun Bilerek Müdahale Etmemesi:
Acil servisteki doktor, hastanın ölümcül durumda olduğunu bilmesine rağmen kasıtlı olarak müdahale etmez.
→ İhmali davranışla kasten öldürme
Örnek 3 – Polis Memurunun Bilerek Engellememesi:
Polis, bir kişiye saldırı yapılacağını bilir, önleyebileceği hâlde hiçbir müdahalede bulunmaz.
→ Eğer ölüm gerçekleşirse, bu madde kapsamında değerlendirilebilir.
Yargıtay Kararından Örnek
“Sanığın, babalık görevini ihmal ederek hasta çocuğunun tedavisini bilerek geciktirdiği, gerekli müdahalede bulunmadığı ve bu nedenle ölümün gerçekleştiği sabittir. TCK 83 uyarınca cezalandırılması gerekir.”
— Yarg. 1. Ceza Dairesi, 2019/4523 E., 2020/1739 K.
Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Sık Sorulan Sorular (FAQ)
Her ihmal ölümle sonuçlanırsa bu suç oluşur mu?
Hayır. Mutlaka failin hukuki yükümlülüğü ve kastı olması gerekir.
Takdir yetkisi olan biri (örneğin öğretmen) bu suçu işler mi?
Evet, öğrencisinin hayatını riske atan ve gerekli önlemi almayan bir öğretmen için TCK 83 gündeme gelebilir.
Hem TCK 81 hem TCK 83 uygulanır mı?
Hayır. İhmalle kasten öldürme, TCK 83 kapsamında ayrı bir suçtur.
