Dolandırıcılık, aldatma, hile, ya da gerçek dışı vaatlerle bir kişinin malvarlığında zarar oluşturmak suretiyle kendine veya başkasına kazanç sağlama fiilidir. Basit hâliyle cezası: 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve adlî para cezasıdır.
TCK 157 – Basit Dolandırıcılık
“Hileli davranışlarla bir kişiyi aldatıp, onun veya başkasının zararına, kendine ya da başkasına çıkar sağlayan kişi, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve adli para cezası ile cezalandırılır.”
Unsurlar:
1. Hileli davranış (sahte kimlik, yalan vaat, sahte belge)
2. Mağdurun aldatılması
3. Malvarlığına zarar verilmesi
4. Failin yarar sağlaması
Örnekler:
TCK 158 – Nitelikli Dolandırıcılık Hâlleri
Nitelikli Hal | Ceza |
---|---|
Kamu kurumlarını araç olarak kullanma Dini inançları istismar etme Bilişim sistemlerini kullanma (internet dolandırıcılığı) Banka veya kredi kuruluşlarını araç yapma Tacir veya şirket yöneticisi sıfatıyla |
3 – 10 yıl 3 – 10 yıl 4 – 10 yıl 3 – 10 yıl 3 – 10 yıl |
Bu hâllerde hapis cezasına ek olarak 5000 güne kadar adli para cezası da verilebilir.
Yargıtay Kararı Örneği
“Sanığın kendisini vali yardımcısı olarak tanıtarak tayin işlemi yapacağını söyleyip para alması, TCK 158/1-d kapsamında nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturur.”
— Yargıtay 15. CD, 2021/1121 E., 2022/1736 K.
Sık Sorulan Sorular (FAQ)
Suçun şikâyete tabi olup olmadığı nedir?
Basit dolandırıcılık şikâyete bağlıdır. Nitelikli hâller re’sen soruşturulur.
Sadece sözlü vaat dolandırıcılık sayılır mı?
Eğer mağdurun iradesini aldatacak nitelikte hileli davranış varsa suç oluşabilir.
Tahsil edilemeyen senet dolandırıcılık sayılır mı?
Hayır. Ticari uyuşmazlık ile dolandırıcılık ayrımı, her somut olaya göre değerlendirilir.